- Λεπτομέρειες
- Δημιουργήθηκε : 15 Νοεμβρίου 2016 15 Νοεμβρίου 2016
Ξεκινήσαμε από τη Νίκαια στις 6:45 στις 8 του Οκτώβρη και, μετά την παραλαβή αρκετών φίλων από το μετρό του Αιγάλεω στις 7:00 αλλά και από άλλα σημεία, το πούλμαν εντελώς γεμάτο κατευθύνθηκε προς το Αρτεμίσιο, όπου έγινε μια ημίωρη στάση για ξεκούραση και στη συνέχεια παίρνοντας τον καινούργιο δρόμο και, περνώντας από τη χαρακτηριστική τοξωτή μεταλλική γέφυρα της Τσακώνας, φτάσαμε στην Καλαμάτα. Βασικός στόχος της εκδρομής μας ήταν το φαράγγι του Νέδοντα και η πόλη του ελαιολάδου, του σύκου, του μαντηλιού, της Επανάστασης και … του χορού, μια και εδώ διοργανώνεται το Διεθνές Φεστιβάλ Χορού, η όμορφη Καλαμάτα. 
Η Ιστορία της Καλαμάτας χάνεται στα βάθη των αιώνων ξεκινώντας από τον Όμηρο, όπου αναφέρει τις Φαρρές, αρχαία πόλη χτισμένη περίπου εκεί που βρίσκεται σήμερα το φράγκικο κάστρο της πόλης. Η Καλαμάτα έχει περιορισμένη σημασία κατά την αρχαία περίοδο, καθώς βρίσκεται κάτω από λακωνική κυριαρχία από τα μέσα του 8ου αιώνα π.Χ. μέχρι τα μέσα του 4ου αιώνα π.Χ.
Αποκτά αίγλη μετά την τέταρτη σταυροφορία (1204 μ.Χ.), οπότε περνάει στα χέρια των φράγκων. Ο Γοδεφρείδος Βιλλεαρδουίνος χτίζει το κάστρο και ξεκινάει η οικονομική ακμή της πόλης. Το 1459 την καταλαμβάνουν οι Τούρκοι και εναλλάσσονται στην ηγεμονία της πόλης με τους Ενετούς μέχρι το 1715, οπότε την καταλαμβάνουν οριστικά, μέχρι το 1821 που απελευθερώθηκε.
Το σημαντικότερο γεγονός της μακρόχρονης ιστορίας της πόλης είναι η απελευθέρωσή της από τους Τούρκους στις 23 Μαρτίου του 1821. Την ημέρα εκείνη ο Κολοκοτρώνης, ο Νικηταράς, ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης, ο Παπαφλέσσας και άλλοι μπήκαν μέσα στην πόλη ως απελευθερωτές. Συμμετείχαν στην πανηγυρική δοξολογία που τελέστηκε στον Ιερό Ναό των Αγίων Αποστόλων (μικρή βυζαντινή εκκλησία του 10ου αιώνα που σώζεται μέχρι και σήμερα και αποτελεί σύμβολο της πόλης). Στους Αγίους Αποστόλους ευλογείται η επαναστατική σημαία και από εδώ ξεκινάει η Επανάσταση του 1821.
Στα τέλη του 19ου αιώνα χτίζεται το λιμάνι της Καλαμάτας, το οποίο λειτουργεί μέχρι και σήμερα, και η πόλη παρουσιάζει σημαντική ανάπτυξη και ακμή. Από το 1920 και μετά όμως αρχίζει μια μακρά περίοδος οικονομικής ύφεσης. Τον Σεπτέμβριο του 1986 η Καλαμάτα χτυπήθηκε από δύο ισχυρούς σεισμούς που προκάλεσαν εκτεταμένες ζημιές και δυστυχώς και θύματα. Παρ' όλα αυτά η πόλη ανασυγκροτήθηκε γρήγορα από τη μεγάλη αυτή καταστροφή.
Κατά τις 10.30 η ώρα βρισκόμασταν ήδη στην Καλαμάτα και πήραμε τον δρόμο για τη Σπάρτη, ο οποίος μας έφερνε στο φαράγγι του Νέδοντα κοντά στο χωριό Αρτεμισία. Το φαράγγι του Νέδοντα είναι μια βαθιά στενή χαράδρα μήκους εννιά χιλιομέτρων, που βρίσκεται μεταξύ της περιοχής Χάνι Λαγού και Λιθωμένο φίδι, πάνω από το στρατιωτικό πεδίο βολής, ακριβώς βόρεια της Καλαμάτας. Το φαράγγι διασχίζει ο Νέδων ποταμός, που πηγάζει από τον Ταΰγετο και εκβάλει στον Μεσσηνιακό κόλπο, δυτικά της Καλαμάτας. Οι δυο ποταμοί, ο Νέδων (Καλαμάτας) και η Νέδα (Τριφυλίας), πήραν το όνομά τους από τη νύμφη Νέδα. Στην πορεία του συμβάλλει με τον χείμαρρο Νέδουσα που πηγάζει κοντά στο ομώνυμο χωριό. Το νερό προερχόμενο από τις πηγές που βρίσκονται κοντά στην Αλαγονία όλο τον χρόνο ποτίζει τα παραποτάμια κτήματα. Αριστερά και δεξιά του φαραγγιού συναντώνται αρκετές σπηλιές, όπου καταφεύγουν να προφυλαχτούν αρκετά άγρια (αλεπούδες, λαγοί, πουλιά, νυχτερίδες, κ.λπ.),
Η βλάστηση έχει μεγάλη ανάπτυξη και αποτελείται κυρίως από πουρνάρια, αριές, σχίνους, αγριελιές, χαρουπιές, φιλύκια, σφενδάμια, δάφνες και λίγες κουμαριές.
Η πεζοπορία στο φαράγγι του Νέδοντα αποτελεί μια διαδρομή που εντάσσεται σε ετήσια βάση στο πρόγραμμα εξορμήσεων των συλλόγων.
Στην έξοδο του φαραγγιού κοντά στη Καλαμάτα συναντά κανείς τα μεγάλα πέτρινα φράγματα που είναι χτισμένα μέσα στο φαράγγι στις αρχές του προηγούμενου αιώνα με σκοπό να προστατέψουν την πόλη από τις πλημμύρες. Οι κατασκευές αυτές παρουσιάζουν από μόνες τους ιστορικό, τεχνικό και πολιτιστικό ενδιαφέρον. Κι αν κάποιος επισκεφτεί τα φράγματα την κατάλληλη εποχή (Χειμώνας – Άνοιξη), θα αντικρίσει τους πιο ωραίους καταρράκτες πολύ κοντά στην πόλη της Καλαμάτας. 
Οι πεζοπόροι χωρίστηκαν σε δύο ομάδες. Η πρώτη θα κατέβαινε στο φαράγγι μια μικρή απόσταση με σχοινιά και θα έφτανε μέχρι το Χάνι του Λαγού και θα συνέχιζε δίπλα στο ποτάμι προς την Αρτεμισία, ενώ η δεύτερη θα έκανε μια μικρότερη πορεία στο φαράγγι του Νέδοντα. Μπαίνοντας από τη γέφυρα θα κατέβαινε μιάμιση ώρα στο ποτάμι και θα επέστρεφε πίσω. Οι διαδρομές ήταν δίπλα στο ποταμάκι που το κελάρυσμά του μας συνόδευε σε όλη τη διαδρομή και μαζί με το κελάηδισμα των πουλιών συνέθεταν μια μουσική αρμονία της φύσης. 
Περπατούσαμε πότε αριστερά και πότε δεξιά στην όχθη του ποταμού και αρκετές φορές χρειάστηκε να φτιάξουμε περάσματα με πέτρες για την ασφαλή διέλευση από τη μια όχθη στην άλλη. Δεν έλειψαν βέβαια και τα απρόοπτα, ένα παραπάτημα ή ένα γλίστρημα και ξαφνικά βρισκόσουν μέσα στο νερό. Παντού συναντάς τα χρώματα του φθινοπώρου με τα χρυσοκόκκινα φύλλα έτοιμα να αποχωριστούν τα κλαδιά και να πέσουν στο χώμα, για να μετατραπούν σε λίπασμα που θα δώσει ζωή στα δέντρα την επόμενη χρονιά. Στη σκιά από πλατάνια, ιτιές , αγριοκαρυδιές και αριές περπατήσαμε γύρω στις 4 ώρες και στη συνέχεια το πούλμαν μας έφερε στην παραλία της Καλαμάτας. 
Οι τουρίστες έφτασαν νωρίς στην πόλη της Καλαμάτας και πρώτα επισκέφτηκαν το Βυζαντινό και φράγκικο Κάστρο του Γουλιέλμου Βιλλεαρδουίνου, ανηφορίζοντας τον χαμηλό βραχώδη λόφο πάνω από τον ποταμό Νέδοντα. Φτάνοντας , εντοπίσαμε και αρχαίους λίθους περνώντας από τον εξωτερικό περίβολο με το ανάγλυφο του Αγ.Μάρκου στον εσωτερικό, δίπλα στη 2η πύλη. Η θέα από εκεί ψηλά πανοραμική προς τη θάλασσα και τον κάμπο, ιδίως από το πλάτωμα όπου έχει κατασκευαστεί ένα μικρό θέατρο για τις καλοκαιρινές παραστάσεις! Στο υψηλότερο επίπεδο του κάστρου μπορεί να δει κανείς έναν πύργο - καταφύγιο με θολοσκέπαστη δεξαμενή, όπου έχουν εντοπιστεί και λείψανα ναού.
Κατεβαίνοντας από τον λόφο περάσαμε από το Αλεξανδράκειο Γηροκομείο, κτίσμα του τέλους του 19ου αι., και επισκεφθήκαμε έπειτα τη μητρόπολη της Υπαπαντής, ναό που εγκαινιάστηκε το 1873, πολύ κοντά στον παλαιότερο, από τον οποίο παραμένει μόνο η Αγ. Τράπεζα με έναν πέτρινο σταυρό επάνω, στα Ν.Α. του μητροπολιτικού ναού. Εδώ φυλάσσεται η ομώνυμη εικόνα της Παναγίας Υπαπαντής, πολιούχου της Καλαμάτας, η οποία εορτάζεται στις 2 Φεβρουαρίου. 
Πολύ κοντά στην Υπαπαντή βρίσκεται ι η ονομαστή Μονή Καλογραιών, χτισμένη πάνω σε ερείπια αρχαιότερου ναού του 13ου αι., γυναικείο μοναστήρι φημισμένο για τα μεταξωτά υφαντά των μοναχών με αργαλειό. Επισκεφθήκαμε τους 2 ναούς της μονής, την αίθουσα με τους αργαλειούς και κάναμε και τα ψώνια μας στο μικρό εκθετήριο. 
Στα νότια της πλατείας Υπαπαντής του Σωτήρος βρίσκονται τα Γενικά Αρχεία του Κράτους, που στεγάζονται σε ένα νεοκλασικό διώροφο κεραμοσκεπές κτίσμα της περιόδου 1890-1910, με εντυπωσιακούς εξώστες, και το Στρατιωτικό Μουσείο, σε νεοκλασικό κτήριο κι αυτό ακριβώς από κάτω από την πλατεία. Φιλοξενεί την ιστορία της Επανάστασης του 1821, του Μακεδονικού Αγώνα, των Βαλκανικών πολέμων, των 2 Παγκοσμίων Πολέμων και της Εθνικής Αντίστασης. Ένα μεγάλο τμήμα της έκθεσης είναι αφιερωμένο στη Μικρασιατική Καταστροφή. 
Ο δρόμος μας έφερε στο ιστορικό κέντρο της πόλης και όσοι ήθελαν επισκέφτηκαν το Μπενάκειο Αρχαιολογικό Μουσείο. Στεγάζεται στο όμορφο νεοκλασικό κτίσμα της παλιάς Δημοτικής Αγοράς και η έκθεση των ευρημάτων του νομού Μεσσηνίας αναπτύσσεται σε γεωγραφικές ενότητες διαχρονικά, δηλαδή από τους Προϊστορικούς χρόνους έως και τη Βυζαντινή εποχή. Είδαμε πολλά μυκηναϊκά και άλλα εκθέματα από την περιοχή της Καλαμάτας, την Πύλο, την Καρδαμύλη, τη Μάλθη και άλλους αρχαιολογικούς χώρους του νομού. Η συνοικία γύρω από το Μουσείο διατηρεί ακόμα το όνομα «Παπλωματάδικα» και εκεί βρίσκονται τα πολυσύχναστα στέκια της νεολαίας της πόλης. Μην ξεχνάμε ότι στην Καλαμάτα εδρεύουν ΤΕΙ και Σχολές του Παν/μίου Πελοποννήσου.
Δίπλα στο Μουσείο μπορέσαμε να θαυμάσουμε εξωτερικά μόνο τον ιστορικό βυζαντινό ναό των Αγ. Αποστόλων, ναό- σύμβολο της πόλης όπου κηρύχθηκε ο πόλεμος για την Ανεξαρτησία και για τον λόγο αυτό η πλατεία μπροστά από το εκκλησάκι ονομάζεται «Πλατεία 23ης Μαρτίου». Στο κέντρο της πλατείας δεσπόζει το Ηρώον, αφιερωμένο στην Επανάσταση του ΄21. 
Πήραμε στη συνέχεια την περιώνυμη οδό Αριστομένους που ξεκινάει από την πλατεία 23ης Μαρτίου και διασχίζει την καρδιά της πόλης, φθάνοντας ως κάτω στο Τελωνείο, στο λιμάνι. Κατασκευάστηκε το 1871 και κοσμήθηκε με κτίσματα, που συνδυάζουν διάφορα αρχιτεκτονικά στιλ. Περπατήσαμε στον πεζόδρομο αυτόν με τα ωραία μεγάλα εμπορικά καταστήματα και τις όμορφα διακοσμημένες καφετέριες, και φτάσαμε στο λιμάνι. Είδαμε στη διαδρομή μας το Δημαρχείο Καλαμάτας, νεοκλασικό αρχοντικό του Καλαματιανού μεγαλέμπορου Παν. Ψάλτη. Πιο κάτω το κτήριο της Τράπεζας της Ελλάδος, η Πανταζοπούλειος Λαϊκή Σχολή, το Δημοτικό Πνευματικό Κέντρο, όπου συστεγάζονται η Πινακοθήκη Σύγχρονης Ελληνικής Τέχνης και η Λαϊκή Βιβλιοθήκη Καλαμάτας, σε κτήριο του 1910-11 που εντυπωσιάζει με τα συμμετρικά ανοίγματα, το στηθαίο και τα αγάλματα. Εντοπίσαμε και το χώρο του ΔΗΠΕΘΕ Καλαμάτας σε κάποιο σύγχρονο κτίσμα, στην οδό Δημοσθένους. Στην κεντρική πλατεία της Καλαμάτας, την πλατεία Βασιλέως Γεωργίου, στο μέσο ακριβώς, βλέπει κανείς τη σύνθεση « Ελευθερία», με τους ήρωες της ελληνικής Επανάστασης Παπαφλέσσα, Κολοκοτρώνη και Μαυρομιχάλη. Ανάμεσα σε πολλά άλλα κι ένα νεοκλασικό στολίδι – δημιουργία του Τσίλλερ, όπως μαρτυρεί σχετική εντοιχισμένη επιγραφή, με ωραία βεράντα, που θυμίζει την οικία του Σλίμαν στην Αθήνα ( Νομισματικό Μουσείο σήμερα ). 
Στη συνέχεια διασχίσαμε το Δημοτικό Πάρκο του ΟΣΕ, το μοναδικό στο είδος του υπαίθριο μουσείο στην Ελλάδα,που λειτουργεί από το 1986, μείναμε έκθαμβοι από τα εκθέματα, ντηζελάμαξες, ατμάμαξες, 3 επιβατηγά οχήματα του 1885, ένα χειροκίνητο γερανό του 1890, έναν υδατόπυργο, τιμονιέρες, μεταλλική πεζογέφυρα μέχρι που φτάσαμε στο διώροφο κτήριο του ανακαινισμένου σταθμού « Καλαμάτα-Λιμήν». Στα 54 στρέμματα που κατέχει το Μουσείο Σιδηροδρόμων υπάρχουν επίσης χώροι άθλησης, παιδική χαρά, ενώ τα βαγόνια χρησιμοποιούνται για διάφορες εκδηλώσεις και εκπαιδευτικά προγράμματα.
Μετά από αρκετή ώρα πεζοπορίας καταλήξαμε στην πλατεία Τελωνείου, στην οποία δεσπόζει το ομώνυμο κτίσμα, ένα συγκρότημα κτηρίων με νεοκλασικά στοιχεία. Φανταστήκαμε το λιμάνι στον καιρό της δόξας του, στα τέλη του 19ου και τις αρχές του 20ού αι., τότε που η Καλαμάτα δίκαια χαρακτηριζόταν ως η Μασσαλία του Μωριά, εποχή που διαμορφώθηκε ισχυρή αστική τάξη, η οποία έχτισε όλα αυτά τα κτήρια που θαυμάζουμε σήμερα στην πόλη. Ακριβώς στα δυτικά της πλατείας Τελωνείου βλέπεις το τεράστιο οικοδόμημα του Αυτόνομου Σταφιδικού Οργανισμού, απόδειξη κι αυτό της οικονομικής δύναμης της πόλης, πριν από το 1920.
Πολύ κοντά στην παραλία το ξενοδοχείο, Φαραί», που μείναμε σε μια προηγούμενη εκδρομή μας στην Καλαμάτα, που φέρει το όνομα της αρχαίας πόλης. Και πέρα στο βάθος, στα νοτιοανατολικά οι 3 οικισμοί της Βέργας, που σφύζουν από ζωή και κίνηση κυρίως τους καλοκαιρινούς μήνες. 
Γευματίσαμε σε κάποια παραλιακά μαγαζάκια και κάναμε βόλτα στον παραλιακό δρόμο με τα μεγάλα πεζοδρόμια με τους φοίνικες, σημεία ιδανικά για ποδηλατάδα, ενώ η πεντακά-θαρη θάλασσα δεν άφησε αδιάφορους κάποιους κολυμβητές-φίλους του « Φυσιολάτρη» που δεν άντεξαν στην πρόκληση και φυσικά έκαναν μια μικρή βουτιά.
Μπήκαμε στο πούλμαν τη συμφωνημένη ώρα, γύρω στις 6.00 το απόγευμα, και πήραμε τον δρόμο της επιστροφής. Στο πούλμαν ανταλλάξαμε τις εμπειρίες και τις εντυπώσεις μας η κάθε ομάδα και μετά από μια ενδιάμεση στάση στο Σπαθοβούνι για ανεφοδιασμό φτάσαμε στη Νίκαια και στο μετρό Αιγάλεω.
Ήταν μια υπέροχη πραγματικά εκδρομή, με έναν εξαιρετικό καιρό σε ένα μοναδικής ομορφιάς φαράγγι αλλά και στην όμορφη πόλη της Καλαμάτας.
