Αρχές Οκτώβρη συνδυάσαμε την επίσκεψή μας στη λίμνη Μουστού με το όμορφο αρκαδικό χωριό, Άνω Δολιανά, που έγινε γνωστό με τη γιορτή κάστανου που διοργάνωνε τα προηγούμενα χρόνια. Το Σάββατο, 8 Οκτωβρίου, ξεκινήσαμε με ένα πούλμαν από τη Νίκαια και αφού πήραμε αρκετούς φίλους από το μετρό Αιγάλεω κατευθυνθήκαμε προς την  Πελοπόννησο.

Μια μικρή  στάση στο Σπαθοβούνι και περνώντας μέσα από το Άργος κατηφορίσαμε παραλιακά προς το Άστρος Κυνουρίας.

Στις 10 περίπου  φτάσαμε στον υγρότοπο Μουστού, όπου μας περίμεναν οι υπεύθυνοι  από το Περιβαλλοντικό Κέντρο Πάρνωνα-Μουστού, για ξενάγηση. Είχαν  ήδη εγκαταστήσει ένα τηλεσκόπιο δίπλα σε έναν από τους ενημερωτικούς πίνακες και μας έδωσαν κιάλια, για να παρατηρήσουμε τα πουλιά, που αυτήν την εποχή αφθονούν στο μοναδικό αυτό βιότοπο.

Πήρε το όνομά του από το γεγονός ότι από το παλιό λιμάνι στην περιοχή του Άστρους γινόταν η φόρτωση του μούστου, αφού η περιοχή της Θυρέας φημιζόταν για τους αμπελώνες της. Είναι ο σημαντικότερος και ο μόνος αξιόλογου μεγέθους υγρότοπος στην ανατολική Πελοπόννησο και ο πρώτος που συναντούν τα μεταναστευτικά πουλιά που ακολουθούν τις ανατολικές ακτές της Ελλάδας προς το βορρά.

Σε ένα χαμηλότερο επίπεδο μπορεί ακόμα κανείς να κολυμπήσει στα ιαματικά νερά του υγροτόπου. Μπορέσαμε να δούμε αρκετούς σταχτοτσικνιάδες, βουτηχτάρια, νερόκοτες, αγριόπαπιες, φαλαρίδες, μέχρι και κύκνους.

Ενημερωθήκαμε για είδη των πουλιών που βρίσκονται αυτή την εποχή στη λίμνη, φωτογραφηθήκαμε δίπλα στη λίμνη και θαυμάσαμε το υπέροχο τοπίο με τους πλούσιους καλαμιώνες, που είναι οι φωλιές των πτηνών.

Αφού  τελείωσε η ενημέρωση στο σημείο συνάντησης από τους υπεύθυνους του Περιβαλλοντικού κέντρου μας έδωσαν βιβλία για την χλωρίδα και πανίδα του Πάρνωνα και τις δράσεις τους. Αφού τους ευχαριστήσαμε  που ανταποκρίθηκαν  με χαρά στην πρόσκλησή μας, τους αποχαιρετήσαμε και φύγαμε για τα Άνω Δολιανά.

Πήραμε στο Δραγούνι την τελική στροφή για το πετρόχτιστο χωριό του προορισμού μας και, αφού διανύσαμε μια όμορφη διαδρομή ανάμεσα σε καστανιές κερασιές, πεύκα και έλατα ακόμα, σταματήσαμε μετά το εκκλησάκι του Άη-Γιάννη, στο καστανόδασος λίγο έξω από τα Άνω Δολιανά. Μαζί με το Άστρος, που αποτελεί την έδρα της, τα Καστριτοχώρια, τον Άγιο Πέτρο, τη Σίταινα, τον Πλάτανο και πολλά άλλα όμορφα χωριά, τα Άνω Δολιανά ξεχωρίζουν ανάμεσα στα υπόλοιπα της Βόρειας Κυνουρίας.

Είναι αμφιθεατρικά χτισμένα σε υψόμετρο πάνω από τα 1.000 μ. στις βόρειες πλαγιές του γοητευτικού Πάρνωνα και έχει φοβερή θέα προς την Τρίπολη, τον Χελμό, το Μαίναλο και την ορεινή Γορτυνία. Περιβάλλεται από μικρούς καταρράκτες, έναν από τους οποίους συναντήσαμε στο σημείο όπου στάθμευσαν τα λεωφορεία μας.

Από εκεί ξεκίνησαν όλοι οι πεζοπόροι της 4ωρης διαδρομής αφού πρώτα ενημερώθηκαν από την υπεύθυνη για τη διάνοιξη των μονοπατιών του συλλόγου   « το δραστήριο κατσίκι» για τα μονοπάτια της περιοχής. Ξεκινήσαμε κατηφορίζοντας στο μονοπάτι Ε4 προς τη ρεματιά του Αη Γιάννη ανάμεσα από τις καστανιές μέχρι που συναντήσαμε το καινούργιο μονοπάτι που  ανοίχτηκε  και  σηματοδοτήθηκε μέσα στο Πάσχα του 2022. Μια  ομάδα από το «δραστήριο κατσίκι», και τους ευχαριστούμε γιαυτό,  δούλεψε σκληρά για πολλές μέρες έσκαψε, κλάδεψε και σηματοδότησε, ώστε να μπορούμε όλες/οι να απολαύσουμε τη αρκαδική φύση.

 Παντού αριστερά και δεξιά πελώριες καστανιές που κάπου κάπου ακουγόταν ο θόρυβος από κάποιο κάστανο πού έπεφτε στο χώμα  

Ακολουθούμε  κατηφορικό μονοπάτι που μας οδηγεί στη ρεματιά του Αγιάννη και περπατάμε για λίγο δίπλα στο ρυάκι. Στη συνέχεια ανεβαίνουμε προς τις καστανιές και κατηφορίζοντας πάλι αριστερά φτάνουμε στο ποτάμι διπλά στην άσφαλτο . Αναστατώσαμε τη ρεματιά με τις χαρούμενες φωνές μας, ώσπου αρχίσαμε να ανηφορίζουμε προς το χωριό.

Καθώς περπατάμε μπροστά μας διακρίνουμε την Τεγέα και  το οροπέδιο της Τρίπολης και πίσω μας το πανέμορφο χωριό των Άνω Δολιανών, κτισμένο στις βόρειες πλαγιές του Πάρνωνα. Στη συνέχεια πήραμε το Γαρεάτη ποταμό, όπου περπατήσαμε για περίπου ένα χιλιόμετρο στην ξερή κοίτη του κάτω από γιγάντια πλατάνια και κατευθυνθήκαμε προς το χωριό.

Σχεδόν όλοι μάζεψαν λίγα ή περισσότερα κάστανα που έβρισκαν στη διαδρομή τους  και πήραν το δρόμο για την πλατεία του χωριού. Κάποιοι διέσχισαν τον Πλακόστρωτο δρόμο του χωριού και άρχισαν να ανεβαίνουν τα σκαλάκια για το Δασικό χωριό. Η θέα ψηλά από το λόφο φανταστική προς τα χωριά της Τεγέας και τον Πάρνωνα. Εκεί στη πλατεία του χωριού μαζί με όλους τους υπόλοιπους που είχαν ήδη φτάσει νωρίτερα γευτήκαμε τις λιχουδιές με σπεσιαλιτέ  αγριογούρουνο μαγειρεμένο με κάστανα.

Το Ιστορικό και Εθνογραφικό Μουσείο ήταν κλειστό και δεν μπορέσαμε να το επισκεφθούμε. Φιλοξενείται στο οίκημα-πύργο του Χριστοφίλη, όπου είχαν ταμπουρωθεί οι Δολιανίτες με τον Νικηταρά επικεφαλής στις 18 Μαΐου του 1821 και κατάφεραν , 200 μόνο άντρες, να αποκρούσουν 2.000 Τούρκους. Το ίδιο έγινε και σε άλλα οικήματα βέβαια, πράγμα που η κοινότητα έχει φροντίσει να το δηλώνει στους επισκέπτες του χωριού με τις κομψές και διακριτικές πινακιδούλες πάνω σε αυτά. Αυτή είναι η περίφημη μάχη των Δολιανών.

 Κοντά στο Λαογραφικό Μουσείο, για να τιμηθεί ο Νικήτας Σταματελόπουλος,  ο  “ Τουρκοφάγος ”, κατόπιν αυτής της μάχης, υπάρχει σήμερα η μαρμάρινη προτομή του, με ανάγλυφες σκηνές από τη μάχη στο κάτω μέρος της. Κάθε 4 χρόνια, στις Ολυμπιάδες μάλιστα, σε ανάμνηση της νίκης, γίνεται εδώ αναπαράσταση της μάχης εκείνης.

Κάναμε τις βόλτες μας στα ανηφορικά και κατηφορικά δρομάκια του χωριού, τα πλακοστρωμένα με ντόπια λευκή μαρμαρόπετρα, απολαύσαμε τα όμορφα καλντερίμια με τα ξύλινα καγκελάκια, την εξωραϊσμένη πλατεία. Η αλήθεια είναι ότι από τα μέσα της δεκαετίας του ΄90 το χωριό άρχισε να εξελίσσεται σε σημαντικό ορεινό θέρετρο της ορεινής Αρκαδίας. Τον χειμώνα όμως λιγοστοί είναι οι κάτοικοί του. Όπως μας είπαν κάποιοι ντόπιοι μάλιστα, μετά τις μέρες της γιορτής του κάστανου, φεύγουν και οι τελευταίοι σχεδόν κάτοικοί του για τα Κάτω Δολιανά, να ξεχειμωνιάσουν εκεί.

Στις 17:00 συγκεντρωθήκαμε  στο χώρο, όπου βρίσκονταν το πούλμαν και αφού πρώτα σύραμε ένα χορό αναχωρήσαμε για τη βάση μας. Κάναμε μια στάση στον δρόμο και κατά τις 21:00 είχαμε όλοι επιστρέψει στα σπίτια μας, ευχαριστημένοι που συμμετείχαμε σε μια όμορφη εκδρομή  σε ένα από τα ωραιότερα χωριά της Αρκαδίας και ίσως της Πελοποννήσου ολόκληρης.